โพธิ์

โพ (กลาง) โพศรีมหาโพ (ภาคกลาง) สลี (ภาคเหนือ)

Ficus religiosa L.

ชื่อวงศ์พรรณไม้

  • MORACEAE

ต้น: ไม้ยืนต้นขนาดใหญ่ สูง 20-30 เมตร ลำต้นมีเส้นผ่านศูนย์กลาง 1.5-3 เมตร มียางสีขาว ใบ: ใบเดี่ยว ออกเวียนสลับถี่ รูปหัวใจ กว้าง 8-15 เซนติเมตร ยาว 12-24 เซนติเมตร ปลายแหลมเป็นหางยาว โคนเว้ารูปหัวใจ ก้านใบยาว 8-12 เซนติเมตร ดอก: ออกเป็นช่อที่ซอกใบอยู่ภายในฐานรองดอกรูปคล้ายผล แยกเพศ ขนาดเล็กจำนวนมาก สีเหลืองนวล ผล: ผลสดแบบมะเดื่อ ทรงกลมสีม่วงดำ ออกผลตลอดปี

การนำไปใช้ประโยนชน์

เปลือกต้นทำยาชงหรือยาต้ม แก้โรคหนองใน ใบและยอดอ่อน แก้โรคผิวหนัง ผลเป็นยาระบาย

แหล่งที่พบ

ด้านข้างศูนย์เอกสารตำรา โซน B

มณฑา

ยี่หุบปรี (จันทบุรี, ตะวันออกเฉียงเหนือ) ยี่หุบ (กลาง, เหนือ)

Magnolia liliifera (L.) Baill.

ชื่อวงศ์พรรณไม้

  • MAGNOLIACEAE

ต้น: ไม้ยืนต้นขนาดเล็กหรือพุ่ม สูงได้ถึง10 เซนติเมตรใบ: เป็นใบเดี่ยว ออกสลับ รูปขอบขนานแกมรูปรี กว้าง 4-6 เซนติเมตรยาว 7-15 เซนติเมตร ปลายแหลม โคนสอบ แผ่นใบมักเป็นคลื่นหรือเป็นลอน ก้านใบยาว1.5-2 เซนติเมตร มีต่อมบวมที่โคน มีขนสีขาวประปราย ดอก: สีเหลืองอ่อนถึงครีม กลิ่นหอมแรงในเวลาเช้าตรู่ ออกเดี่ยวๆตามซอกใบหรือปลายกิ่ง ลักษณะห้อยลง กลีบรองดอก 3 กลีบ สีเขียวอ่อนแกมเหลือง หนาและแข็ง กลีบดอก 6 กลีบ เรียงเป็น 2 ชั้นๆละ 3 กลีบ รูปไข่กลับ ยาว 3-5 เซนติเมตร เมื่อบานกลีบชั้นนอกจะคลี่ออกแผ่แบบห่อๆ เกสรผู้และเกสรเมียจำนวนมาก ผล: เป็นผลกลุ่ม รูปรี ขนาดยาวประมาณ 4 เซนติเมตร

การนำไปใช้ประโยนชน์

นิยมปลูกเป็นไม้ประดับ

แหล่งที่พบ

หน้าศาลาสารภีคู่ โซน C

มะเกลือ

มักเกลือ (เขมร, ตราด) ผีเผา (เงี้ยว เหนือ)

Diospyros mollis Griff.

ชื่อวงศ์พรรณไม้

  • EBENACEAE

ต้น: ไม้ยืนต้นขนาดกลาง สูง 8-15 เมตร เรือนยอดเป็นพุ่มกลม กิ่งอ่อนมีขนนุ่มทั่วไป เปลือกนอกสีดำ แตกเป็นสะเก็ดเล็กๆตามยาว ใบ: เป็นใบเดี่ยว เรียงสลับ รูปไข่หรือแกมขอบขนาน กว้าง 1.5-4 เซนติเมตร ยาว 4-8 เซนติเมตร โคนใบมนหรือกลม ส่วนปลายใบสอบ ใบแก่เกลี้ยง ก้านใบยาว 5-10 มิลลิเมตร เมื่อแห้งเป็นสีดำ ดอก: ดอกต่างเพศอยู่ต่างต้น ดอกเพศผู้ออกเป็นช่อสั้นๆ ตามง่ามใบ ช่อหนึ่งๆมีประมาณ 3 ดอก ดอกย่อยมีกลีบรองดอก โคนเชื่อมติดกัน ปลายแยกเป็น 4 แฉก กลีบดอกยาว 6-8 เซนติเมตร โคนเชื่อมติดกันเป็นรูปเหยือกน้ำ ปลายแยกเป็น 4 แฉก เกสรผู้ 14-24 อัน ดอกเพศเมีย ออกเป็นดอกเดี่ยวๆ ก้านดอกยาว1-3 มิลลิเมตร มีขนนุ่มปกคลุม มีเกสรผู้เทียม 8-10 อัน ผล: ผลกลมเกลี้ยง ขนาดผ่านศูนย์กลางประมาณ 2 เซนติเมตร มีกลีบรองดอกติดอยู่ที่ขั้วผล 4 กลีบ ผลแก่จัดมีสีดำ เมื่อแห้งเปลือกเปราะ

การนำไปใช้ประโยนชน์

เนื้อไม้เป็นมัน สีเข้ม นิยมใช้ทำไม้ถือ กบไสไม้และเครื่องตกแต่งบ้าน เปลือกใช้ผสมเครื่องดื่มพื้นเมืองเพื่อกันบูด ผล ใช้ย้อมผ้าและเครื่องมือประมงและใช้เป็นยาถ่ายพยาธิ

แหล่งที่พบ

ด้านข้างศูนย์เอกสารตำรา โซน B